Tu'er Shen
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Tu'er Shen (Çince: 兔兒神,Tavşan Yavrusu Ruhu) veya Tu Shen (Çince: 兔神,Tavşan Tanrı), eşcinsel kişiler arasındaki aşkı ve cinsel ilişkiyi idare eden bir Çin tanrısıdır. Adı Türkçeye motamot çevirilecek olursa " tavşan tanrı" anlamına gelir. Müritleri onu Ta Yeh (Çince:大爺, Üstat) olarak isimlendirir.[1]
17. yüzyıldan kalma bir Fujian halk masalında, Fujianlı bir asker, bir eyalet yetkilisine aşık olur ve onu çıplak görmek için gizlice gözetler. Eyalet yetkilisi askere işkence edip onu öldürtür, ancak öldürülen asker, köyde yaşayan bir yaşlının rüyasında bir tavşan yavrusu şeklinde dirilir. Tavşan yavrusu, bölgedeki erkeklerin kendisi adına "erkekler arasındaki gönül ilişkileri" için tütsü yakabilecekleri bir tapınak inşa etmelerini ister. Hikâye burada biter:
Fujian eyaletinin geleneklerine göre, bir erkek ve oğlanın bir bağ [Çince: qi] oluşturması ve birbirleriyle kardeş gibi konuşması kabul edilebilir bir şeydir. Köylünün rüyayı anlattığını duyan diğer köylüler, tapınağı inşa etmek için para bağışlamaya çalışırlar. Çabucak ve hevesle yerine getirdikleri bu gizli ahde sessiz kalırlar. Diğerleri tapınağı inşa etme nedenlerini öğrenmek için yalvarırlar, ama bir sonuca ulaşamazlar. Tapınak inşa edildikten sonra hepsi oraya dua etmek için giderler.
Efsaneler
[değiştir | kaynağı değiştir]Qing hanedanlığı döneminde Yuan Mei (Çince: 袁枚) tarafından yazılan Üstat'ın Söz Etmediği Konular kitabına (Çince: 子不語) göre, Tu'er Shen'in gerçek ismi Hu Tianbao (胡天保)) idi ve Fuijan Eyaleti'ndeki çok yakışıklı olan bir imparatorluk müfettişine aşıktı. Bir gün banyo duvarının üzerinden müfettişi gözetlerken yakalandı ve bu sırada müfettişe karşı hissettiği haz etmediği sevgiyi itiraf etti. İmparatorluk müfettişi Hu Tianbao'yu dövülerek öldürülme cezasına çarptırdı. Hu Tianbao'nun ölümünden bir ay sonra o, kendi memleketinden bir adama rüyasında göründü ve suçunun aşk olduğunu öne sürerek, yeraltı dünyası yetkililerinin onu eşcinsel aşkların tanrısı ve koruyucusu atayarak adaletsizliği telafi etmeye karar verdiğini iddia etti.[2]
Gördüğü rüyanın ardından köylü adam, Fujian'da çok popüler hale gelen Hu Tianbao için bir tapınak inşa etti ve hatta geç Qing hanedanı zamanında Hu Tianbao kültü Qing hükûmeti tarafından yok edilmek üzere hedef alındı.
Tu'er Shen, heteroseksüel ilişkiler için arabulucuk yapan çöpçatanlık tanrısı Yue Lao'ya bir alternatif olarak görülebilir.
Kültler
[değiştir | kaynağı değiştir]Geç imparatorluk döneminde Çin'de eşcinseller için kullanılan argo ifade "tavşan"[3] idi ve bu yüzden Hu Tianbao tavşan tanrısı olarak anılırdı ancak aslında tavşanlarla hiçbir ilgisi yoktu. Tanrı Tu'er Shen, "aydaki tavşan" olarak anılan tanrı Tu'er Ye ile karıştırılmamalıdır.
Hükümet Baskısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Hu Tianbao'nun tasvirleri, onu başka bir adamla kucaklaşırken göstermektedir. Hikâyedeki köylülerin tapınağın yapılma nedenini gizli tutma gerekçeleri, merkezi Çin makamlarının uygulamanın terk edilmesi yönündeki baskısıyla ilgili olabilir. Qing hanedanı yetkilisi Zhu Gui (1731-1807), 1765'te Fujian'da bir tahıl vergi dairesi görevlisiydi ve "Ahlaksız İnançların Yasaklanması" isimli bir yasayla insanların ahlakını tek tip haline getirmeye çalıştı. Zhu Gui'nin özellikle baş belası olarak gördüğü kült, Hu Tianbao kültüydü. Onun kültle ilgili anlatımında;
Tapınakta bulunan heykelde birbirini kucaklayan iki adamın tasvirinde; birinin yüzü yaşının ilerlemesiyle birlikte biraz buruşmuş, diğerinin yüzü ise hassas ve solgun olarak tasvir edilmiştir. Onların tapınağı genellikle küçük resmi tapınak olarak adlandırılır. Gençleri veya genç erkekleri gördüklerinde onlarla gayrı meşru ilişkiye girmek isteyen tüm bu ahlaksız ve utanmaz reziller, alçıdan yapılmış heykele kendilerine yardım etmesi için dua ederler. Ardından arzu ettikleri kişileri baştan çıkarmak ve elde etmek için planlar yaparlar. Bu durum, Hu Tianbao'nun gizli yardımı olarak bilinir. Daha sonra teşekkür etmek için heykelin ağzına domuz bağırsağı ve şeker sürerler.
Modern Yorumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Tu'er Shen bazı tapınaklar tarafından genelde saygı görse de, bazı Taocu ekoller tarih boyunca eşcinselliği cinselliği kötüye kullanma olarak görmüş, muhtemelen eşcinselliğin evlilik dışı olduğunu düşünmüş olabilirler.[4] Bununla birlikte, birçok Taoist kutsal metni çoğunlukla tarafsız davranarak, aynı cinsiyetteki kişilerin ilişkilerine karşı aleyhte hiçbir şeyden bahsetmez.[5]
Hikâye, bilgin-bürokrat Shen Defu ve 17. yüzyıl yazarı Li Yu tarafından anlatılan, Fujian'daki bir erkekler arası evlilik uygulamasını efsaneleştirme girişimi olabilir. Evlilik birliğindeki yaşı büyük olan erkek, qixiong (manevi ağabey) olarak isimlendirilerek erkeksi bir rol üstlenirdi ve genç erkeğin ailesine "başlık parası" öderdi - bakir erkekler için daha yüksek bir meblağ ödenirdi - ve genç erkek qidi (manevi kardeş) olarak isimlendirilirdi. Li Yu töreni şöyle anlatır: "Çift, üç fincan çay ritüelini veya altı düğün ritüelini es geçmezler, bu tıpkı resmi bir düğün yaparak evlenmek gibidir."[6] Qidi (yaşı küçük olan erkek) daha sonra qixiong'un (yaşı büyük olan erkek) evine taşınır, burada tamamen ona bağımlı olarak yaşar, qixiong'un ebeveynleri tarafından damat olarak muamele görür ve hatta muhtemelen qixiong tarafından evlat edinilen çocukların yetiştirilmesine yardım ederdi. Bu evlilikler, her iki erkeğin de çocuk sahibi olmak için kadınlarla evlenmesi beklenmeden önce 20 yıl kadar sürebilirdi.[6]
Keith Stevens, Tayvan, Malezya, Tayland ve Singapur'daki Hokkien dilini konuşan topluluklarda buna benzer tasvirler gördüğünü ifade etmiştir.[7] Stevens, bu görüntülerden 'kardeşler' veya 'prensler' olarak bahsetmiş ve onları muhtemelen Tianbao sözcüğünün bozulmuş şekli olan Taibao (太保) kelimesiyle ifade etmiştir. Stevens'a kucaklaşan iki figürün genellikle kardeş olduğu söylenmiş ve sadece Fujian'daki bir tapınakta bu iki figürün eşcinsel oldukları söylenmiş.
Hu Tianbao'nun tarihi, tapınak bekçileri tarafından bile büyük ölçüde unutulmuştur. Ancak, Tayvan'ın Yonghe Bölgesi'nde geleneksel kıyafetleri içinde tasvir edilen Hu Tianbao'yı kutsal sayan bir tapınak var. Bu tapınak, Askeri Deha Salonu olarak bilinmektedir. (Çince: 威明堂).[8]
Kültün yeniden canlanması
[değiştir | kaynağı değiştir]2006 yılında Lu Weiming adında bir Taocu rahip Tayvan'ın Yeni Taipei Şehrindeki Yonghe Bölgesinde Tu'er Shen için bir tapınak kurmuştur.[9] Her yıl yaklaşık 9.000 eşcinsel hacı uygun bir eş bulmak için dua ederek tapınağı ziyaret ediyor.[10] Tapınak ayrıca eşcinsel çiftler için yapılan bir aşk törenine ev sahipliği yapıyor.[11] Tapınak, dünyada eşcinseller için mevcut tek dini yapı olma özelliğine sahiptir.[12] 2021 itibarıyla, bu tapınak tanrı Tu'er Shen adına yapılan tek tapınak olmaya devam ediyor.
Medya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tu'er Shen, 2010 yılında çekilen Tayvan draması The Rabbit God's Matchmaking (Tavşan Tanrının Çöpçatanlığı)'in ana karakteridir.
- Andrew Thomas Huang'ın kısa filmi Kiss of the Rabbit God (Tavşan Tanrının Öpücüğü)'da Tu'er Shen bir lokanta çalışanını baştan çıkarıyor.[13]
- Tu'er Shen, American Gods dizisinin "The Rapture of Burning (Şehvetle Kendinden Geçme)" bölümünde görünmektedir. Bu dizide Tu'er Shen, Daniel Jun tarafından canlandırılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Taoist homosexuals turn to the Rabbit God". 21 Ekim 2007. 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.
- ^ Szonyi 1998
- ^ Obsession: Male Same-Sex Relations in China, 1900–1950. Hong Kong: Hong Kong University Press. 2009. ss. 19, 37-38. ISBN 9789622099814.
- ^ "Supreme Laozi's Scripture". Zhengtong Daoist Canon.
- ^ "Yunji Qiqian. Precepts". Zhengtong daozang [Zhengtong Daoist Canon]. Volumes 38-40.
- ^ a b Hinsch 1990
- ^ Steven (2002). "The wrestling princes". Journal of the Hong Kong Branch of the Royal Asiatic Society. 42: 431-434.
- ^ "威明堂兔兒神殿". weimingtang.url.tw. 28 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2022.
- ^ "Praying for a soul mate at Rabbit Temple". The Star Online. 25 Ocak 2015. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ "Taiwan's Wei-Ming 'Rabbit' Temple Draws Gay Community". HuffPost. 2 Şubat 2016. 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ "Thousands Of Gay Pilgrims Trek To Taiwan To Pray For Love At "Rabbit" Temple". LOGO News. 22 Ocak 2015. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ "Taiwan's gays pray for soul mates at 'Rabbit' temple". Reuters. 19 Ocak 2015. 24 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ Kiss of the Rabbit God - NOWNESS 21 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Vimeo
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hinsch, Bret (1990). Passions of the cut sleeve: the male homosexual tradition in China. University of California Press. ISBN 9780520078697.
- Szonyi, Michael (June 1998). "The Cult of Hu Tianbao and the Eighteenth-Century Discourse of Homosexuality". Late Imperial China. 19 (1): 1–25. doi:10.1353/late.1998.0004. S2CID 144047410.
- Zhang, Junfang, ed. (c. 1029). Zhengtong daozang 正統道藏 [Zhengtong Daoist Canon].
Dış Bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tu Er Shen (Tavşan Tanrısı), Yuan Mei, Çeviren Nathaniel Hu 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zibuyu'dan Tu Er Shen hikâyesinin bir çevirisi.
- Wei Ming Tapınağı 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.